डा. भट्टराई प्रधानमन्त्रीपछि प्राध्यापनमा लागेका भए ऐतिहासिक पुरुष बन्थे

नेपालको सन्दर्भमा एकपटक प्रधानमन्त्री वा मन्त्री वा सांसद भएपछि आजीवन सोही रवाफमा बाँच्ने जुन संस्कार छ यो पनि  देशलाई अगाडि बढन नदिने प्रमुख कारणहरुमध्येकै एक हो । विकसित मुलुकहरुमा बढीमा दुई कार्यकलापस्चात आफ्नो पुरानो पेशामा फर्कने वा अन्य केही काम गर्ने प्रचलन छ । अत: डा भट्टराई प्रधानमन्त्री बनेपछि नै नभए पनि नयाँ पार्टी खोल्नुको अलावा पहिला चर्चामा आए अनुरुप प्राध्यापन क्षेत्रमा लागेका भए देशलाई यथास्थितिमा राख्ने एउटा प्रमुख कारणको संस्कार तोड्ने पहिलो पूर्व प्रधानमन्त्री बनी ऐतिहासिक पुरुष बन्न पुग्थे ।  

रामकुमार श्रेष्ठ

पूर्व प्रधानमन्त्री तथा समाजवादी पार्टीका संयोजक डा. बाबुराम भट्टराई १८ साउन शनिबार बिहान त्रिवि ग्रामीण विकास केन्द्रीय विभागमा विद्यावारिधिको शोध (पीएचडी थेसिस) गरिरहेका विद्यार्थीलाई ‘नेपालको अर्थ राजनीतिको दिशा’ शीर्षकमा प्राध्यापन दिने भूमिकामा देखा परे कीर्तिपुरस्थित त्रिभुवन विस्वविद्यालय पुगेर ।

केही बर्ष अगावै डा भट्टराईले नेपालीले आफूलाई यो भूमिकामा देख्न पाउने बताएका थिए । त्यसो त पूर्व रास्ट्रपति डा रामबरण यादवले चिकित्सकीय सेवामा फर्कने, नेपाली कांग्रेसका नेता रामचन्द्र पौडेलले पढाउने र पूर्व सभामुख सुवासचन्द्र नेम्बाङ कालो कोट लगाउन शुरु गर्ने कुरा पनि नआएका होइनन, तर सबै नेपालका नेताको भाषण बन्न पुगे ।

Advertisements

विस्व अहिंसा दिवस – नेपालले विस्वब्यापी विशेष दिन बनाउन सक्ने दिन

आज अक्टोबर २ तारिख – विस्व अहिंसा दिवस । यो दिवस “विस्वमा कुनै पनि राजनैतिक या सामाजिक परिवर्तन या रुपान्तरणका लागि हिंसाको मार्ग अवलम्बन नगर्ने” भन्ने सिद्धान्तमा आधारित छ ।

विस्वमा नै अहिंसाका लागि विस्व समाजले मानेका अहिंसाबादी नेता महात्मा गान्धीको जन्मदिन पनि हो आज । सामाजिक न्यायमा अहिंसाको भूमिका अतुलनिय हुने भएकोले अहिंसा सामाजिक न्यायको वास्तबिक आधार बन्न सक्यो भने मात्रै सामाजिक न्यायले मूर्त रुप लिन सक्छ जुन बिशेष गरी कुर्सीमा बस्नेहरुले प्रत्यक्ष परोक्ष रुपमा साधन, श्रोत र अधिकारको दुरुपयोग गर्ने गरेबाट हुन सकेको देखिन्न ।

विस्व अनि मानब इतिहासले हिंसा र द्धन्दका कैयन घटनाक्रमहरुको सामना गर्दै आएको छ । नीजि वा समूहगत वा राष्ट्रिय स्वार्थ प्राप्ती चाहनाले बिभिन्न स्तरको युद्धको अवस्थाको सिर्जना गर्छ । आफ्नो नीजि स्वार्थ प्राप्तीका लागि एउटा ब्यक्ति वा संस्थाले आफूलाई सामाजिक र सकारात्मक सोंचको पक्षपाती भन्दाभन्दै पनि पछाडि बसेर नकारात्मक काम कुराको लागि अथाह धन र श्रोतको प्रयोग गरिराखेका हुन्छन र यसरी लगाम लगाउनेका कारण सिर्जित समस्या झन जघन्य अपराध हो यस्ले निम्त्याउने जटिलताका कारण । न त त्यसो गर्नेबारे जन अनभिज्ञता हुने नै हो ।

Paras Khadka’s World Record

Paras Khadka’s this time achievement was not limited to Nepal and in fact was a world record. Khadka created history in a T20I against Singapore. He not only became Nepal’s first centurion in T20Is but also became the first captain ever to score a ton while chasing in a T20I.

Khadka reached his hundred off 49 balls becoming the fourth fastest T20I centurion by an Asian captain . He ended up with an unbeaten 106 off 52 balls as Nepal chased down the 152-run target with 9 wickets in hand and 4 overs to spare against Singapore.

The previous best by a captain while chasing belonged to Netherlands Pieter Seelaar who scored an unbeaten 96 against Scotland barely 12 days ago. Australia’s Steve Smith (90 vs England in 2015) is fourth on the list followed by West Indian talisman Chris Gayle (88 vs Australia in 2009).

नेपाली क्रिकेट टिमका कप्तान पारस खड्काले शनिवारको खेलमा इतिहास रचेका छन् । उनले सो खेलमा ऐतिहासिक टि–२० अन्तर्राष्ट्रिय शतक मात्र बनाएनन् अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेटमा नयाँ विश्व रेकर्ड समेत बनाए ।

लुम्बिनी-कपिलवस्तु विस्व अभियानका विस्व संयोजक श्रेष्ठको सेलिब्रिटिहरुसंगको भेटघाट

लुम्बिनी-कपिलवस्तु विस्व अभियानका विस्व संयोजक रामकुमार श्रेष्ठले काठमाण्डौंको लाजिम्पाटस्थित होटल मनस्लुमा एक हप्ताको बसाइका क्रममा फरक फरक दिनमा बिभिन्न क्षेत्रका सेलिब्रिटिहरुलाई मात्रै भेटेनन, समाज बिकास संस्था नेपालका अनाथ बिद्यार्थीलाई सहयोग गर्दै आएकोले आँफै उपस्थित भएर त्यहाँका बिद्यार्थीहरुलाई अस्ट्रेलियादेखि उपहार स्वरुप लिएर आएका सामग्री दिने चाहना हुँदाहुँदै पनि समयाभाबका कारण सम्भव नभएकोले समाज बिकास संस्था नेपालका पदाधिकारीलाई बोलाएर हस्तान्तरण गर्ने काम समेत गरे ।

मेलबर्नबाट काठमाण्डौं आउने क्रममा बैंकक ट्रन्जिटमा रहेको बेलामा क्यानबेराबाट भास्कर रेग्मीले फोन मार्फत आफ्नी छोरीको जन्मदिनको अबसरमा नायिका स्वेता खड्काद्धारा निर्माणाधिन माझी बस्तीको लागि सानै भए पनि सहयोग गर्ने चाहना राख्नु भएकोले उहाँबाट प्राप्त रकम हस्तान्तरण गर्नु भयो नायिका स्वेता खड्कालाई । रकम हस्तान्तरण गर्ने क्रममा सहयोग गरिने रकम सानो ठुलोभन्दा पनि यस किसिमको भावना महत्वपूर्ण हुने र यस किसिमको भावनाले अरुहरुलाई पनि यस्तै गर्न उत्प्रेरित गर्ने भएकोले यस किसिमको भावना शहिद जस्तै प्रेरणादायी हुने बताउनु भयो ।

नेपाली सांगितिक क्षेत्र नेपालको राष्ट्रियताको पहरेदार

पछिल्लो समयमा नेपाली सांगितिक क्षेत्रमा आएको नयाँँ मोडका कारण नेपाली समाजमा बिदेशी गीतहरुले लिने ठाउँलाई नेपाली गीतहरुले बिस्थापित गरिदिएको र नेपाली गीतको साथ साथमा नाचको क्षेत्रले मारेको नयाँँ फड्को कारण बिदेशी फिल्मले लिने गरेको बजारलाई नेपाली फिल्मले समेत बिस्थापित गरिदिएकोले यस्ले नेपाली कला र कलाकारिता विकास र कलाकारहरुको जीवनस्तर सुधार मात्रै नगरी राष्ट्रियताको संरक्षण, सम्बर्धन र प्रबर्द्धनमा अत्यन्तै महत्वपूर्ण योगदान पुर्याएको

सूर्यदीप स्कूल, सल्लाघारी, भक्तपुर: भक्तपुर म्युजिकल सोसाइटीले केही प्राबिधिक कारणबश ढिला गरी “विस्व संगीत दिवस” को सम्झनामा नयाँ एबं पुराना सदस्यहरु बीच आयोजना गरेको भक्तपुर म्युजिकल ट्यालेण्ट शो कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि लुम्बिनी-कपिलवस्तु विस्व अभियानका विस्व संयोजक रामकुमार श्रेष्ठले पछिल्लो समयमा नेपालको सांगितिक क्षेत्रले नेपालको राष्ट्रियताको संरक्षण, सम्बर्धन र प्रबर्द्धनमा महत्वपूर्ण योगदान पुर्याएको तर यस्मा कसैको ध्यान नपुगेको बताउनु भएको छ ।

कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्ने क्रममा श्रेष्ठले पछिल्लो समयमा नेपाली सांगितिक क्षेत्रमा आएको नयाँँ मोडका कारण नेपाली समाजमा बिदेशी गीतहरुले लिने ठाउँलाई नेपाली गीतहरुले बिस्थापित गरिदिएको र नेपाली गीतको साथ साथमा नाचको क्षेत्रले मारेको नयाँँ फड्को कारण बिदेशी फिल्मले लिने गरेको बजारलाई नेपाली फिल्मले समेत बिस्थापित गरिदिएकोले यस्ले नेपाली कला र कलाकारिता विकास र कलाकारहरुको जीवनस्तर सुधार मात्रै नगरी राष्ट्रियताको संरक्षण, सम्बर्धन र प्रबर्द्धनमा अत्यन्तै महत्वपूर्ण योगदान पुर्याएको बताए ।

नेपाली खेल जगतका उदियमान तारा रोमी गिरी

रामकुमार श्रेष्ठ

बुद्ध जन्मेको देश र शान्तिको देशबाट विश्व तेक्वान्दो महासंघ तथा नेपाल तेक्वान्दो संघको प्रतिनिधित्व गर्दै म नेपालकी छोरी २३ वर्षीया रोमी गिरी यहाँहरु माझ उपस्थित छु….राष्ट्रसंघमा बोलिसकेपछि रोमीलाई लाग्यो “अब अझै धेरै चुनौतीसँग जुध्न सक्ने र जिम्मेवारी सम्हाल्ने ताकत राख्नुपर्छ” भलै यो नै उनको पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय सहभागिता भने थिएन ।

विस्वभरका तेक्वान्दो खेलाडीहरुको प्रतिनिधित्व गर्दै संयुक्त राष्ट्रसंघको मुख्यालयमा मन्तव्य दिन जाने भएपछि रोमी गिरीलाई मैले सन्देश पठाएँ, “बहिनी, मन्तब्य दिने क्रममा बिशेष गरी केही प्राबिधिक कारणले गर्दा वुद्ध जन्मस्थल बिषयमा विस्वब्यापी दिग्भ्रम सिर्जना भएको कारण  नेपाललाई वुद्धको जन्मभूमिको रुपमा उल्लेख गर्न नभुल्नू है” ।

एउटा सच्चा राष्ट्रबादीको लागि यो प्रस्ताब अस्वीकार्य हुने भन्ने कुरै थिएन र उताबाट  स्वीकारोक्तियुक्त जबाफ आयो ।

२९ अप्रिल, सन् २०१६ का दिन रोमी गिरीले राष्ट्र संघमा मन्तब्य दिने क्रममा “बुद्ध जन्मेको देश र शान्तिको देशबाट विश्व तेक्वान्दो महासंघ तथा नेपाल तेक्वान्दो संघको प्रतिनिधित्व गर्दै म नेपालकी छोरी २३ वर्षीया रोमी गिरी यहाँहरु माझ उपस्थित छु…” भन्दै शुरु गरिन ।

रोमीले राष्ट्र संघमा मन्तब्य दिराख्दा कार्यक्रममा संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव बान कि मुन, अन्तर्राष्ट्रिय ओलम्पिक कमिटीका अध्यक्ष थोमस बच लगायत अन्तराष्ट्रिय खेल जगतका विशिष्ट व्यक्तित्व र खेलाडीहरुको उपस्थिति भएकोले त्यो क्षण रोमी वा उनको परिवारका लागि मात्र नभएर नेपाली तेक्वान्दो तथा खेलकुद क्षेत्रका लागि गर्विलो क्षण थियो । राष्ट्र संघमा त्यसरी मन्तब्य दिने सबैभन्दा कम उमेरकी नेपाली युवती पनि भएकीले त्यो क्षण संपूर्ण नेपालीको लागि पनि गर्बिलो क्षण थियो ।

सन्नी लियोनीका कारण अस्ट्रेलियामा संसदिय उम्मेदवारी नै रद्ध

हाम्रा बयस्कहरु वयस्क फिल्मका स्टार नेपाल आएको बेलामा आफ्नो अधिकारको उपभोग गर्नु कुनै आस्चर्यको कुरा होइन, तर पनि त अस्ट्रेलियन पार्टीले अबलम्बन गरेको पार्टिगत संस्कार जस्तै हाम्रो संस्कारलाई आदर गर्ने बयस्कहरुलाई पनि त आफ्नो अधिकार र दायित्व पुरा गर्ने अधिकार पनि त छ नि । 

लिबरल पार्टीका प्रबक्ताले नितिनले भिक्टोरिया राज्यको थोमसटाउनबाट दिएको संसदिय चुनावको उम्मेदवारीप्रति लिबरल पार्टीको तर्फबाट कुनै समर्थन नभएको घोषणा गरिदिए । कारण थियो भारतीय मूलकी क्यानडाबासी सन्नी लियोनी बयस्क फिल्म स्टार हुनु ।

रामकुमार श्रेष्ठ

अहिले जस्तो युट्युब र र समाचारको शेयरिङ्ग र भ्यु बढाउने प्रश्न त थिएन नै त्यो बेला र पनि जब “महान” फिल्म शुटिङका लागि अमिताभ बच्चन र जीनत अमान नेपाल आए त्यो बेला पनि अनियन्त्रित भीडको कमी पटक्कै भएन । त्यो बेलाको भीडभाडको कारण शुटिङ हुने वरिपरीका स्थानिय वासिन्दा मात्रै नभएर कयौं कलेजहरु शुटिङको समयमा अघोषित रुपमा बन्द प्राय: जस्तै हुने गर्थे ।

कृष्ण मन्दिर क्षेत्रमा सो फिल्मको शुटिङ भएको बेलामा टाँढाको कालेजका युनिफर्म लगाएकाहरुको प्राचुर्यता नसुहाउने भए पनि त्यस्तो भैदियो पनि । त्यहाँ भीड अनियन्त्रित भएकोले शुटिङस्थलको सुरक्षाको कारण सुरक्षा निकायका ब्यक्तिहरुले पछाडि धकेल्ने क्रममा एकजना पूर्व पररास्ट्र मन्त्रीका छोरालाई पनि अलिक बढी नै ठेलेछन । मन्त्रीका छोरोले भनेछन, “मान्छे चिनेर ठेल” । प्रत्येक मन्त्रीका छोराछोरीलाई प्रत्येक सुरक्षाकर्मीलाई चिन्नै पर्ने भन्ने पनि छैन नि ।

त्यो बेला पनि अहिलेको जस्तो फेसबुक भैदिन्थ्यो भने नेपालीहरुको लाइभ, को कहाँबाट हिंडेर कहाँ पुग्यो जस्ता अपडेट र फोटो पोस्टिङका कारण फेसबुकले राम्रै दबाब थेग्नुपर्ने हुन सक्थ्यो ।

एउटा कलेजको त्यो बेला निकै चर्चा चल्थ्यो जता पनि सो कलेजको युनिफर्म लगाउनेको भीडभाड देखिनाले । चर्चासंगै आलोचना पनि त्यत्तिक्कै हुन गएको थियो सो कलेजको । अमिताभ बसेको होटेलमा समेत युनिफर्म सहितको भीडका कारण अमिताभले “रोमान्स मार्केट” शब्दवली प्रयोग गरिदिए । त्यसो भनेकोमा बिरोध गर्ने गर्दै रहे भीड लाग्ने लागिरहे । सबैले आ-आफ्नो अधिकारबोध त गरे, कर्तब्यबोध गर्न भने सबैले बिर्सिदिए । युवा युवती भीडभाड लाग्न जान्थे, तिनैका गुरु, माता तथा पिता बिरोध गर्थे ।

सामाजिक क्षेत्रमा सँगै काम गरेका व्यक्तिको सम्झनामा डा. देवकोटा : थियो माटोप्रति अगाध प्रेम

डा. उपेन्द्रले सरकारी सेवामा रहँदा नसा तथा न्यूरो विशेषज्ञ डाक्हटररूको ठूलो जमात उत्पादन गर्नुभयो । निजी प्रयासबाट उहाँले सञ्चालन गरेको बाँसबारीस्थित न्यूरो अस्पताल त्यही सोचको उपज हो ।

आफू गए पनि लाखौंको मन मस्तिस्कमा आफूप्रतिको अगाध श्रद्धाको विजारोपण गरेर जानुभयो । यही त हो महानता  !

रामकुमार श्रेष्ठ डा उपेन्द्र देवकोटाको सम्झनामा लेखिएको लेख

वीर अस्पताल र न्यूरो हस्पिटलमा कार्यरत रहेर ३० वर्षको अवधिमा १८ हजार जनाको शल्यक्रिया गर्ने र १० लाख बिरामीलाई जाँच्ने आफ्नो पुस्ताकै चर्चित र सफल न्यूरो सर्जन मात्रै नभएर र टाउको जोडिएको जुम्ल्याहाको सिंगापुरमा गरिने शल्यक्रियाको अन्तर्राष्ट्रिय टोलीको नेतृत्व गरी न्यूरो जगतमा आफूलाई ख्यातिप्राप्त व्यक्तित्वको रूपमा स्थापित गर्न सफल पूर्वमन्त्री डा. उपेन्द्र देवकोटा लन्डनको किङ्स अस्पतालमा पित्तथैलीको क्यान्सरको उपचारार्थ ६ महिनाभन्दा लामो समय व्यतित गरेपनि केही नलागेपछि स्वदेशमा नै देहत्याग गर्ने इच्छाबमोजिम स्वदेश फर्किनुभएको थियो ।

त्यत्तिले मात्रै चित्त नबुझेर बिरामी अवस्थामा नै आफू जन्मेको घरको पिँढीमा सुस्ताउने र त्यहाँको सिस्नेधाराको पानी पिउने इच्छा गरेबमोजिम उहाँलाई गत जेठ २६ गते हेलिकप्टरमा त्यहाँ लगिएको थियो । त्यहाँ पीडासँग जुधिरहेका उहाँ सयौं शुभचिन्तकमाझ घेरिँदा मुहारमा चमकता देखियो । चम्चाबाट दुईपटक सिस्नेधाराको पानी पिउँदा अमृत पिएसरी भो उहँलाई बाल्यकालमा पिउने गरेको जन्मभूमिको जल । त्यो जल पिउनासाथ डा. देवकोटाको मुहारमा अलौकिक कान्ति छायो । उहाँले सञ्चो महसुस गर्नुभयो । लाखौं नेपालीको शुभेच्छाका बाबजुद् ४ असारका दिन आफैंले स्थापना गरेको बाँसबारीस्थित न्यूरो अस्पतालमा ६४ वर्षको उमेरमा ५ बजेर ३५ मिनेट जाँदा भएको निधनसंगै न्यूरो सर्जरीका ‘शिखर पुरुष’को देहावसान भएको छ ।

विक्रम सम्वत २०११ सालमा जन्मिएर गोरखाको अमरज्योति जनता मावि लुइँटेलबाट विद्यालय शिक्षा पूरा गर्नुभएका पूर्व प्रधानमन्त्री डा. बाबुराम भट्टराईका सहपाठी डा. उपेन्द्रले अमृत साइन्स क्याम्पसबाट आइएस्सी गर्दा बायोलोजीमा कसैले पनि फस्ट डिभिजन अंक ल्याउन नसकेकोमा उहाँले १ नम्बरले डिस्टिङ्सन ल्याउन सकेनन् । शिक्षा मन्त्रालयको छात्रवृत्तिमा उहाँले भारतको आसाम मेडिकल कलेजबाट एमबीबीएस गर्नुभयो ।

श्रृंखलाले चमत्कार देखाउन पनि सक्छिन

रामकुमार श्रेष्ठ

“एउटा भवनले समुदायलाई परिवर्तन गर्छ, एउटा व्यक्तिले देश परिवर्तन गर्न सक्छ र एउटा विचारले सिंगो संसारलाई परिवर्तन गर्न सक्छ” भन्ने सोंच राख्ने श्रृंखलामा सामान्य अवस्थामा अधिकांशमा नपाईने उपर्युक्त बिशेष कुराहरु भएको पाइनुले कुनै पनि बेला उन्ले उज्यालो नेपाल अभियानले जस्तै चमत्कार देखाइन भने अनौठो नमान्दा हुन्छ ।

कुनै कोठामा बस्दा सबैभन्दा सुन्दर हुन मन लाग्दैन्, मलाई त्यहाँको सबैभन्दा बौद्धिक हुन पाए हुन्थ्यो भन्ने भावनाले ओतप्रोत श्रृंखलाले मिस नेपालको दुनियाँमा बिशेष आन्तरिक सुन्दरतायुक्त बिशेषतालाई आफ्नो फरक परिचय बनाउँदै मिस वर्ल्डको दौडका क्रममा ६८ औं मिस वर्ल्डसम्मकै ईतिहासमा दुई दुई वटा टाइटल हात पारेर विस्व ईतिहास पनि रचिन र भिजिट नेपाल २०२० नजिकिंदै गर्दा सर्वोच्च शिखर सगरमाथा, बुद्धभूमि, नेपाली कला र प्रकृतिलाई एक साथ जोडेर बनाइएको भिडियोमार्फत नेपाललाई विस्व सामु चिनाउन समेत निकै सफलता प्राप्त गरिन । बिभिन्न अन्तर्वार्ताका क्रममा उन्ले ब्यक्त गरेकी, तर सामान्यतया जो कोहीले महसूस गर्न नसक्ने कुराहरु भिजुअलाइज, गट फिलिङ, सबकन्सियस लेभलमा बसेको ज्ञान जस्ता कुराहरु र उन्ले बिभिन्न समयमा देखाएकी सकारात्मक सोंचका उच्चतम कार्यान्वयनका आधारमा श्रृंखलाले कुनै पनि समय चमत्कार देखाइन भने त्यो अनौठो हुनेछैन ।

नेपाली पत्रकारिता जगतमा बिरलै भेटिने टीकाराम यात्री जस्ता अध्ययनशिल मात्रै नभएर क्लिस्ट शब्द प्रयोग गर्ने पत्रकारसंग सम-स्तर कायम गरिएको महसूस गर्न सकिने गरी नेपाली भाषिक क्लिस्टताका साथ अन्तर्वार्ता दिने क्षमतायुक्त मिस नेपालको रुपमा आफूलाई प्रमाणित गर्नु पनि श्रृंखलाको बिशेषताकै रुपमा लिंदा फरक नपर्ला ।

पुटिन र मेद्भेदेभको नेपाली संस्करण ओली र प्रचण्ड बन्न सक्लान् ?

यो अवसरलाई दुबै नेताले राम्रो सुझबुझका साथ निस्वार्थ तवरले देशको हितलाई ध्यानमा राखी राम्रो समझदारी कायम गरेर अगाडि बढी सम्मुन्नत नेपाल बनाउन सक्षम भए भने ओली र प्रचण्ड इतिहासमा ‘राजनीतिक हिरा’को रुपमा स्थापित हुने कुरामा सन्देह छैन ।

देशमा स्थिरता कायम गर्दै देशलाई अगाडि बढाउन सक्षम भएको खण्डमा उनीहरुबाट बिगतमा भए गरेका गल्तीहरुलाई नेपाली जनताले क्षमा गर्नेछन् र बिस्तारै बिर्सनेछन् ।

रामकुमार श्रेष्ठ

रुसको संविधानले ’लगातार’ दुई कार्यकालभन्दा बढी राष्ट्रपति हुन निषेध गरेको व्यवस्थाका कारण २००८ मा आफ्ना उप–प्रधानमन्त्री दिमेत्री मेद्भेदेभलाई पुटिनले राष्ट्रपतिमा निर्वाचित हुन सहयोग गरे, तर राष्ट्रपतिका थुप्रै अधिकार प्रधानमन्त्रीमा सारी उनी स्वयं तिनको प्रधानमन्त्रीमा मनोनित भए । र, मेद्भेदेभको कार्यकाल सकिनेबित्तिकै २०१२ मा राष्ट्रपतिका सबै अधिकार राष्ट्रपतिमा नै फर्काएर उनी फेरि शक्तिशाली निर्वाचित राष्ट्रपतिको कुर्सीमा बस्न पुगे ।

मेद्भेदेभचाहिँ प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त गरिए । यसरी विश्व राजनीतिको अनौठो परिघटनाको रुपमा अंकित ’पालैपालो शासन गर्ने’ यो सूत्र मार्फत सबै दृष्टिकोणबाट कमजोर भएको रुसलाई हरेक दृष्टिकोणबाट सबल बनाइ पुनः ’नयाँ महाशक्ति’को पुनरोदय गराउन सफल भए पुटिन ।

कुलमान घिसिङ दोषीको दोष कोट्याउनै नचाहनुको कारण के हुन सक्छ?

रामकुमार श्रेष्ठ

पछिल्लो समय तीन मन्त्री जनार्दन शर्मा प्रभाकर, लालबाबु पण्डित र गगन थापाले जनताको मन जित्न सफल भए आफ्ना कामका कारण । ब्यबस्थापनतर्फ भने कुलमान घिसिङ मात्रै एउटा यस्ता ब्यक्ति बने जो सबैका हाय हाय बने । अन्धकारको युगलाई उज्यालोमा परिणत गरिदिने नायकको रुपमा मानिएका यिनी बारंबार पत्रकारद्धारा तेर्सिने दोषी बारेका प्रश्नमा न त कसैलाई दोषी देखाउन चाहन्छन न त सबैले उनैलाई जस दिए तापनि जस आफूमा नै सीमित गर्न चाहन्छन । वास्तबमा तात्कालिन प्रधानमन्त्री, उर्जा मन्त्री र सचिबसंगको टिमवर्क र सर्बसाधारणको सहयोग बिना यो महान उद्धेस्य प्राप्ती संभब थिएन । जादुमय परिणाम दिए बापत उन्लाई कार्यालय छिर्नै नदिने काम मात्रै भएन मूलधारको एउटा पत्रिका उन्को चरित्रहत्या गर्न लाग्नुसम्म लाग्यो र उनीहरुलाई पनि गालीगलौज गर्नतिर उनी लाग्दैनन । केही बर्ष अघि मैले डरलाग्दो किसिमबाट नेपालमा जुन किसिमले माफियातन्त्र देखापर्नेबारे लेखेको थिएँ, त्योभन्दा फरक किसिमबाट देखा परे पनि यस्ले देशलाई नराम्ररी गाँजिसकेको छ र यसबारे पछी पछी लेख्दै जानेछु ।

मेरो आफ्नो बुझाईमा कुलमान घिसिङ दोषीको बारेमा बोल्नै नचाहनुको पछाडि एउटा बिशेष कारण छ । पूर्व मन्त्री जनार्दन शर्माले एउटा अन्तर्वार्तामा “टेबल टेबलमा सरकार छ” भन्नुले हाम्रो ब्युरोक्र्यासीभित्रको भ्रस्टाचारको जटिल र सशक्त जन्जाललाई इंगित गर्छ जुन जगजाहेरै छ ।

श्रृंखला र मेलबर्नको सम्बन्ध के?

मिस नेपाल शृङ्खला खतिवडा यो वर्षको ६८ औं मिस वर्ल्ड प्रतियोगितामा ११८ देशका सुन्दरीलाई पछि पार्दै सातमध्येबाट ‘मल्टिमिडिया अवार्ड’ र ‘ब्युटी विद पर्पज’ हात पारी ईतिहास रच्दै ३० जनाभित्र परेपस्चात अर्को चरणमा १२ जनाभित्र पर्न समेत सफल भएर नेपालका तर्फबाट पुन: अर्को ईतिहास रच्न सफल भइन ।

एसियाबाट छानिएका दश देशमध्य नेपाल, थाइल्याण्ड र न्युजिलेण्डमात्र टप १२ मा जान सफल भए । मिस वर्ल्डको ईतिहासमा यो बर्ष शुरु गरिएको नयाँँ सिस्टम अनुसार यो पटक पाँच महादेशबाट टप १२ छानिएको थियो जस्मा न त आयोजक चिन पर्न सक्यो न त मिस वर्ल्डको पूर्व बिजेता भारत नै । त्यसपछि हरेक महादेशको विजेता घोषणा गर्दै टप ५ छनोट गरिएको हो ।

मिस वल्र्डको टप ३० मा पर्नका लागि महत्वपूर्ण मानिने फास्ट ट्रयाक इभेन्टअन्तर्गत उनले सातमध्ये दुई अवार्ड जितेकी हुन् । ‘हेड टू हेड च्यालेन्ज’मा भने शृंखला दोस्रो चरणमा सिंगापुरे सुन्दरीबाट पराजित भएकी थिइन् ।

मिस वर्ल्डमा धेरै नै महत्वका साथ हेरिने “ब्युटी विद पर्पज” शृंखलाले बनाएको भिडियो विस्वभरका ११९ देशका सुन्दरीले लिएर गएका मध्येबाट सर्टलिस्ट गरिएका २५ भिडियोमध्येबाट पनि उत्कृष्ट भएर प्राप्त गरेकी हुन जुन तयार गर्न उन्ले निकै नै मेहनत गरेको देखिन्छ र अत्यन्तै मार्मिक पनि छ । अत्यन्तै मेहनत र दु:ख गरेर तयार गरिएकोमा त्यस्का लागि प्राप्त परिणामकै कारण उनी रुँदा रुँदा आँखा सुन्निएको हो भन्ने कुरा उक्त भिडियो हेरेपछि बुझ्न सकिन्छ ।

सात देशको पाठ्य पुस्तकमा भएको गल्ती सच्याउने कामको पहल

[अभियानको ब्लगमा समस्या ल्याइदिएकोले यो पुरानो सामग्री आजको दिन प्रचार प्रसारको लागि सहज होस भनी राखिएको । यो समाचार ३० डिसेम्बर, २०१५ को हो । ]

अभियानको सातौं बार्षिकी मनाइएको कार्यक्रममा अमेरिकी रास्ट्रपति बाराक ओबामा, चिनिया रास्ट्रपति सी जिनपिङ, भारती प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी, जापानी प्रधानमन्त्री शिन्जो अबे, श्री लंकाका रास्ट्रपति मैथ्रिपाला सिरिसेना, थाइ प्रधानमन्त्री प्रायुत चान–ओ–चा र नेदरल्याण्डका प्रधानमन्त्री मार्क रुटलाई सम्बोधना गरी केही प्राबिधिक कारणले गर्दा ती देशका पाठ्य पुस्तकमा बुद्धको जन्मस्थल बिषयमा भएको गलत जानकारी ती देशको प्रजातन्त्रको सबलिकरणका खातिर सच्याइनु पर्ने आग्रह गरी छुट्टाछुट्टै तयार पारिएको छ: पेज लामो अनुसन्धानात्मक प्रतिबेदन कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि प्रचन्डलाई अभियानका तर्फबाट बिस्व संयोजक रामकुमार श्रेष्ठले हस्तान्तरण गर्नु भयो । प्रमुख अतिथिले नेपाल सरकारका प्रतिनिधिका पररास्ट्रका सह-सचिब डा दुर्गा बहादुर सुबेदीलाई आबस्यक कार्यार्थ हस्तान्तरण गर्नु भयो । त्यस्तै वेलायतको ब्रिटिश म्युजियमले चर्को जन-दबाबका कारण त्यहा बुद्ध जन्मस्थल बिषयमा भएको जानकारी सच्याउने निर्णय गरे तापनि सच्याउने काम सन्तोषजनक र स्पस्ट नभएकोले वेलायती प्रधानमन्त्री डेभिड क्यामरुनलाई संबोधन गरी तयार पारिएको ९ पेज लामो प्रतिबेदन पनि श्रेष्ठद्धारा प्रमुख अतिथिलाई र प्रमुख अतिथिले नेपाल सरकार प्रतिनिधिलाई हस्तान्तरण गरियो ।

लुम्बिनी-कपिलवस्तु दिवस अभियानका बिस्व संयोजक इ रामकुमार श्रेष्ठले आफ्नो नेपाल बसाइको छोटो अबधिमा उपरास्ट्रपति नन्दकिशोर पुन ‘पासांग’, पूर्व प्रधानमन्त्रीड्धय पुष्पकमल दाहाल प्रचन्ड र माधव कुमार नेपाल, पूर्व उपप्रधानमन्त्रीड्धय प्रकाशमान सिंह र नारायणकाजी श्रेष्ठ र माओबादी नेता मोहन बैध्य (किरण) संग छूट्टाछुट्टै भेटघाट गर्नु भएको छ । राष्ट्रपतिसंगको भेटघाटको लागि समय तय भएतापनि अन्तिम समयमा राष्ट्रपतिको स्वास्थका कारण भेटघाट हुन सकेन । अभियानको सातौं बार्षिकी कार्यक्रम मार्फत बिभिन्न सात देशमा बुद्ध जन्मस्थल बिषयमा भएको गलत जानकारी सच्याउन श्रेष्ठले अभियानका तर्फबाट नेपाल सरकार मार्फत प्रकृया अगाडि बढाएका छन ।

भेटघाटको क्रममा अभियान शुरु गरिनु पर्नाका कारण, अभियानले गरेका गतिबिधिहरु र उपलब्धिहरु र भाबी योजनाहरुबारे जानकारी गराउँदै अभियानबारे तयार पारिएको प्रोफाइल हस्तान्तरण गरिएको थियो । भेटघाटको क्रममा नेपाल सरकारले गर्नु पर्ने काम जनस्तरबाट गरिएको र थोरै समयमा अनपेक्षित उपलब्धिहरु हासिल भैसकेको र बुद्ध जन्मस्थल बिषयमा कोरिया र स्वीडेनका पाठ्य पुस्तकमा भएका गल्ती सच्याउने जस्ता अत्यन्तै महत्वपूर्ण कार्य भैसकेकोले अब बाँकी देशमा यस कार्यलाई निरन्तरता दिन सहज बातावरण तय भएकोले सरकार नै यस् कार्यमा सकृय हुँदा राम्रो हुने बताउनु भयो । उपरास्ट्रपति नन्दकिशोर पुन ‘पासांग’ संगको भेटघाटमा कोरियाका लागि पूर्व राजदूत कमल प्रशाद कोइराला, गोर्खापत्रका पूर्व संपादक एबं लुम्बिनी बिस्वबिध्यालयका पहिलो रजिस्टार केदार शाक्य लगायत अभियानसम्बद्ध ब्यक्तिहरु र पत्रकारहरुको पनि उपस्थिति थियो । प्रचन्डसंगको भेटघाटको क्रममा पनि पत्रकारहरुको उपस्थिति थियो ।

हराएका हिरा ६: सानो जहाज बनाउँदै गरेका सरोजले हेलिकप्टर बनाएर उडाएका छैनन

(देश र संचार जगतद्धारा नपत्याइएका देशका अमूल्य निधिहरुको खोजी प्रयास सिलसिला ६)

कक्षा ६ सम्म मात्रै अध्ययन गरेका सरोजले प्यारामोटर र मिनिएयरक्राफ्ट दुबैको लागि करीब साँढे सात लाख खर्च गरिसकेका छन । प्यारामोटर उडाएको करीब चार महिनापछि उन्ले हेलिकप्टर बनाएर ५ मिनेटमा १२ किलोमिटर उडाउन सफल भएको भनी भिडियो बनाएर सामाजिक सन्जालमा भाईरल जस्तै बनाइेएको छ जुन सत्य होइन । उनी आफ्नो मिनिएयरक्राफ्टको परियोजनामा नै छन जुन आर्थिक अभावका कारण पुरा हुन सकिरहेको छैन ।

चितवनका सरोज चेपाङ (प्रजा) ले मिनी जहाज बनाउने लक्ष लिए तापनि बिभिन्न चुनौतिका कारण पहिला उन्ले करिब ९० हजारको लागतमा प्यारामोटर निर्माण गरे । तीन पटकको प्रयाशपछि सरोजले राप्ती नगरपालिकाको पिप्ले, भण्डारालगायत क्षेत्रको आकाशमा करिब आधा घन्टा प्यारामोटर उडाउन सफल भए । सफलतापूर्वक प्यारामोटर उडाएपछि उनलाई उन्को खिसी गर्दै आलोचना गर्ने लगायतका स्थानीयले फूलामाला र अबिर लगाएर बधाइ दिएका थिए ।

सरोजले एक महिना लगाएर एक्लैले प्यरामोटर निर्माण गरे । प्यारामोटर निर्माण गर्न १४९ सीसीको मोटरसाइलको एउटा पुरानो इन्जिन, एउटा प्यारासुट, ठेलाको टायर, क्लच, ब्याट्री, स्टिल, आलमुनियम र काठको पंखा बनाए । सरोजले आफ्नै लगानीमा स्थानीय स्रोतसाधनबाट निर्माण गरेर प्यारामोटर बनाएका हुन् ।

हिराको बिछौनामा सुत्ने गरीब नेपाली

अरु ठूलो धन राशी खर्च गरेर विस्व संपदा सूचिमा पार्न प्रयासरत छन, तर हाम्रो देशमा सामान्य आधिकारिक प्रकृया पुरा गरेको भरमा विस्व संपदा सूचिमा पार्न लायकका संपदाहरु धेरै छन र पनि युनेस्कोका महानिर्देशक इरिना बोकोभा नेपाल आएको बेलामा अलिकति गृहकार्य गरेर मौकाको फायदा लिन समेत लागेको देखिएन । ….हात उतानो पार्नमा नै अभ्यस्त भएको र त्यसो गर्नमा नै गर्बानुभूति गर्ने हाम्रो मानसिकता देशबाट केही अपेक्षा नै नराखी केवल नागरिकीय र कर्तब्य बोध गर्न अभ्यस्त र बिदेशमा देशकै नाम उच्च राख्न कृयाशिल देशको अमूल्य निधिको बारेमा महत्वबोध गरेर देशका तर्फबाट भने हात घोप्टो पार्नुलाई दायित्वबोध के कसरी र कहिले गरिन्छ – हेर्न बाँकी नै छ । हाम्रा यस्तै मानसिकताका कारण हिराको बिछौनामा सुत्ने गरीब नेपाली भैरहेका छौं ।

जल एबं बिभिन्न बहुमूल्य खनिज संपदा, प्राकृतिक एबं सांस्कृतिक बिबिधता, हिमाल; पहाड र लुम्बिनीका कारण विस्वकै उत्कृष्ठ तपोभूमिका रुपमा नेपाल परिचित छ विस्वमा । बिभत्सकारी भूकम्पका बेला आँफै समस्यामा परेका बेलामा पनि पाहुनाहरुलाई खाएर जान अनुरोध गर्ने र नाकाबन्दीका बेलामा जतिसुकै दु:ख झेलेर पनि झुक्न नचाहने स्वभावका कारण विस्वमै चर्चित बन्न पुगेका यस्का परिश्रमी र जस्तै दु:खमा पनि हास्न सक्ने सहनशिल जनता छन यो देशका । देश अगाडि बढाउन यत्ति महत्वपूर्ण कुराहरु हुँदाहुँदै पनि संगै स्वतन्त्रता प्राप्त गरेका मुलुकहरु कत्ति अगाडि बढिसक्ता पनि हाम्रो भने अत्यन्तै दयनिय अवस्था किन त? यस्का धेरै कारणहरु छन, तर यहाँँ एउटा उदाहरणमा केन्द्रित हुन चाहन्छु म ।

मोरङको उर्लाबारीका मूर्तिकार मञ्जुल मितेरीको नेतृत्वमा बुद्धभूमि नेपालका आधुनिक ‘अरनिको’हरु काभ्रेका सानुभाइ विश्वकर्मा, उदयपुरका रामचन्द्र पण्डित र मोरङकै गणेश राई बान्तवा जापानको कामिआमाकुसा शहरको एउटा विशाल पहरामा अहोरात्र खटिएर बुद्ध मूर्ति कुँदिरहेका छन । कामिआमाकुसा शहरबाट १५ किलोमिटरको सवारी यात्रामा रहेको एक चट्टानी पहरामा मूर्ति निर्माणमा खटिरहेका छन उनीहरु । सन् २०१६ को सेप्टेम्बरबाट शुरु गरिएको बिशाल मूर्ति (६० फिटको एउटा, ५० फुटका दुईवटा र ३० फुटका चारवटा मूर्ति) निर्माण अभियान अबको ५ बर्षमा सकाएर यसलाई संसारकै ठूलो बुद्ध मूर्ति बनाउने र विस्व सम्पदा सूचिमा पार्ने यसका प्रायोजक एवं जापानी सरकारको लक्ष्य छ । यो युनेस्कोको विस्व संपदा सूचिमा समाबेश गरिने लक्षका साथ २०० बर्षमा चट्टानमा बन्दै गरेको सबैभन्दा ठुलो बुद्धको मूर्ति हुनेछ ।