Nepal – the country of the Buddha and the Mt. Everest

Peace comes from within. Do not seek it without – Buddha

Archive for the ‘गीत/कबिता/गजल’ Category

‘बालुवाटार’

Posted by Ram Kumar Shrestha on July 21, 2020

बालुवाटार आजभोली दिनदिनै समाचार बनिरहेछ । शायद त्यसैले होला अस्ट्रिचलाई पनि बालुवाटार घुम्न जान मन लागेछ आज ।

दिनमा हजारौं कविता जन्मिन्छन, तर दैनिक भोगिएकै बिषयबस्तुलाई नै प्रस्तुति गर्ने क्रममा शब्द चयन र प्रस्तुति कलामा देखिने अदभूत जादुले एकाध कविता धेरैको मन मस्तिस्क तान्न सक्ने क्षमताले भरिपूर्ण हुन्छन । बालुवाटारकै सम्बन्धमा चर्चित कवी स्वप्निल स्मृतिद्धारा लिखित यो कविता पनि ती कवितामध्येकै एक हो ।

स्वप्निल स्‍मृतिswapnil-smriti

यस्तो ‘पिकनिक स्पट’हो बालुवाटार
मानौं, मेरो देशको नक्साभित्र पर्दैन त्यो।

सारा मानिस भोका छन्
तर भोज अहोरात्र चलिरहेछ बालुवाटारमा
जहाँ एक दाना अनाज उब्जँदैन
फगत् ! खेती हुन्छ झुठको
जहाँ एक थुँगा फूल फक्रँदैन
फगत् ! मौलाउँछ नीलकाँडा षड्यन्त्रको
तर त्यहाँ ढल्काएर फूलमाला
सरकार चाटिरहेछ सत्ताको गुलियो। Read the rest of this entry »

Posted in Article, गीत/कबिता/गजल | Leave a Comment »

सगरमाथाको गहिराइ

Posted by Ram Kumar Shrestha on July 20, 2014

By नवराज पराजुली

आजको एउटा अत्यन्तै सशक्त कविता

ए देशnawaraj-parajuli-poest
सगरमाथाको शिखरमा ऊभिएको संसारको सबैभन्दा अग्लो मान्छे म
आज खाडीमा गाडीएको छु
कसैले बाहिर निकाल मलाई

मर्नुभन्दा अगाडी म
मेरो बुढा बुबाका हातका नंग नदुखाइकन काट्न चाहन्छु
मर्नुभन्दा अगाडी म
मेरी आमाले पकाएको माली गाइको बिगौती चाख्न चाहन्छु
मर्नुभन्दा अगाडी म
मेरी श्रीमतीको ओठमा मेरै लागि मात्र फक्रिएको गुराँस हेर्न चाहन्छु
मर्नुभन्दा अगाडी म
मेरी छोरीले उसकी हजुरआमाले तिखारिदिएको पेन्सिलले
पहिलोपल्ट लेखेको क हेर्न चाहन्छु

ए देश
मेरी आमाले बनाएको सानो काठको बाकस भरिने पैसा बोकेर
म अरबबाट घर फर्कें भने त ठिकै हो
तर
त्यो भन्दा ठूलो रातो काठको बाकसमा
म नै भरिएर फर्कें भने ???

Posted in गीत/कबिता/गजल | Tagged: , | Leave a Comment »

चिनारी

Posted by Ram Kumar Shrestha on July 12, 2014

TARA POKHRELतारा पोखरेल
काठमाडौँ, नेपाल

तयारी छ जीवनको परीक्षा यो हैन
भावना छ मित्रताको चिनारी मलाई थाहा छैन
खुल्ला गगनमा पंक्षी मै बनुला भन्दिन
एकताको कहानी खै कोर्न म पाउदिन ।

मित्रताको नाता अति नै प्रिय अमृतपान
हेर्ने हजारौ नजर केवल बलि दिन जान्छ जीवनदान
वितृष्णा मानवरुपी नियन्त्रण पाए हुन्थ्यो कि
चैतन्य यो मनलाई त्याग्न पाए जीवन बन्न सक्थ्यो कि ?

हजारौ तारामा प्रिय जून सबैलाई
कस्तो आश्चर्य प्रश्न पाइन्न छुन उसलाई
मन भित्र आत्मा उदाएर हेर्नु होला
सम्मानरुपी ज्ञान दक्षिणा खेर नजाला Read the rest of this entry »

Posted in गीत/कबिता/गजल | Tagged: , | Leave a Comment »

सिमाना हराएको देश ………….

Posted by Ram Kumar Shrestha on January 5, 2014

टनकपुर हरायो सम्झौतामा Dilip Yonjan Tamang
माहाकाली लुटियो सन्धिमा
टिष्टा काङ्गाडाको त के कुरा
मेरो देशको रास्ट्रियता
बिर गोर्खालीको देशमा माटो हराईरहेछ
सन्धि र सम्झौता नबुझ्ने पसु नेताहरुले
रास्ट्र र रास्ट्रियता माथी खेलबाड गरेकोछ
पुर्बमा गएर पस्चिमको बिकास, रोजगारी
पस्चिममा गएर पुर्बको बिकास सुनाएकोछ
जनतालाई झुकाउनसम्म- झुकाएकोछ।
******************************
बिरोध नभएको हैन बारुद गनाए पनि
मातृभुमीको माया नगरेको हैन नेपालीहरुले
आस्वासन र बिस्वास नदिएको हैन
कहिले नया दिल्ली…… कहिले काठमान्डौ……..
मन्त्रि र सचिबको मिटिङले माटो र सिमाना हराए पनि।
*****************************************

Posted in गीत/कबिता/गजल | Leave a Comment »

नयाँ बर्षको शुभ-कामना

Posted by Ram Kumar Shrestha on April 14, 2013

By हरि नेपाली ‘बिबश’

शहिदका सपनाहरुको निर्मम बली नहोस् नयाँ बर्ष
सामन्ती शाषकहरुको घरमा हली नहोस नयाँ बर्ष

Hari Nepali
सर्वहाराबाट छलाङ् मार्दै रातारात मालिक बनेका
कपटी नव–शकुनीहरुको मृगस्थली नहोस नयाँ वर्ष Read the rest of this entry »

Posted in गीत/कबिता/गजल | Leave a Comment »

आमाको काख खोजेको रैछु त्यो कहिल्यै जानिन (Video)

Posted by Ram Kumar Shrestha on December 2, 2012

डा कविताराम श्रेष्ठ, वेलायत

(चौथो लुम्बिनी-कपिलवस्तु दिवसका लागि वेलायतबाट डा कविताराम श्रेष्ठबाट प्राप्त कविता)

Posted in गीत/कबिता/गजल, Videos | Leave a Comment »

आमाको काख खोजेको रैछु त्यो कहिल्यै जानिन

Posted by Ram Kumar Shrestha on December 2, 2012

डा कविताराम श्रेष्ठ, वेलायतkavitaram-shrestha

(चौथो लुम्बिनी-कपिलवस्तु दिवसका लागि वेलायतबाट डा कविताराम श्रेष्ठबाट प्राप्त कविता)

विश्वको उच्च शीखर सगरमाथाले गर्वकासाथ उदघोष गरिरहेछ, म त्यस माटोबाट निर्मित छु जुन माटोमा मानव सभ्यताका शिखरपुरुष महामानव गौतम बुद्धले जन्म लिएका थिए । मलाई पनि गर्व छ म पनि त्यही माटोमा जन्मिएँ जुन माटोमा पृथ्वीका उच्च शिखर अवस्थित छ र जहाँ पृथ्वीको उच्च मानवशीखर पुरुषले जन्म लिएका थिए । सन्दर्भ हो, यस्तो स्वाभिमान सिर्जित गर्ने प्रतिक गौतम बुद्ध नेपाली भूमिमा जन्मेका हुन् – यो वास्तविकता नै छायाँमा पर्न जानुको पीडाको, सन्दर्भ हो यसै पीडाको कारणबाट जिन्मिएको लुम्विनी – कपिलवस्तु दिवश विश्व अभियानको, जसले सन् २००९ डिसेम्बर १ देखि आज सन् २०१२ डिसेम्बर १ सम्म विश्वभर आफ्नो संजाल फैलाएर अनेकन सफलता पनि हासिल गरिसकेको छ र जसले हामीलाई अरु बढी आन्दोलित हुन उत्साह र उर्जा प्रदान गरेको छ । हामी त्यस माटोको प्रवर्द्धन गर्दैछौँ जुन माटोले बुद्धजस्तो महान विभूतिलाई जन्म दियो र उनलाई महानतम बुद्धत्व प्राप्त गर्ने प्रज्ज्वलित सँस्कार प्रदान गर्यो ।

व्यक्तिको व्यक्तित्व विकासमा जन्मभूमीको अहम भूमिका हुने गर्दछ । कुनैपनि चेतनशील व्यक्तिले माटोको यो ऋणलाई यसरी बुझ्दछ । बुद्धजस्तो महान व्यक्तिले कसरी यो भुल्दथे ? ज्ञान प्राप्त गरेपछि त्यस माटोलाई कृतज्ञतापूर्ण ढोग दिन उनी कपिलवस्तु आएका थिए । म कल्पन्छु, कपिलवस्तु टेक्ने वित्तिकै उनले माटोमा निधार विसाउँदै लुम्बिनीलाई हात जोडेर यसरी कृतज्ञता ज्ञापन गरेका थिए –

जुन माटोले यो देह दियो त्यो माटोलाई नमस्कार
जुन हावाले यो प्राण दियो त्यो हावालाई नमस्कार
जुन पानीले यो रगत दियो त्यो पानीलाई नमस्कार
जुन पर्यावरणले यो संस्कार दियो त्यो पर्यावरणलाई नमस्कार
जननीजन्मभूमीश्च स्वर्गादपि गरियसी । Read the rest of this entry »

Posted in गीत/कबिता/गजल | Leave a Comment »

पुनारवृत्तिमा परिवेशहरु … (VIDEO)

Posted by Ram Kumar Shrestha on December 2, 2012

-मधु माधुर्य  अभयपुर, दोलखा ( हाल : मस्को, रुस महासंघ)

(चौथो लुम्बिनी-कपिलवस्तु दिवसका लागि रसियाबाट डा मधु माधुर्यबाट प्राप्त कविता)

Posted in गीत/कबिता/गजल, Videos | Leave a Comment »

पुनारवृत्तिमा परिवेशहरु …

Posted by Ram Kumar Shrestha on December 2, 2012

-मधु माधुर्य  अभयपुर, दोलखा ( हाल : मस्को, रुस महासंघ)Madhu
(चौथो लुम्बिनी-कपिलवस्तु दिवसका लागि रसियाबाट डा मधु माधुर्यबाट प्राप्त कविता)
समय नदि बगिरहेको थियो बगि नै रहेछ …
बगिरहेको थियो समय नदि बगि नै रहेछ …
 
मोनालिसाको मुस्कान दिदीको ओंठमा 
बसाईं सर्न नसकेको धेरै भयो 
गुराँसको रंग विवाहित बहिनीको सिउँदोमा 
बग्न  सकेको छैन 
विद्रोहका आदिम /अथकित खेताला हामी 
झ्याउँकिरी कराएर मात्र भयो के ?
पोखिएर इन्द्रेणी मातृमाटोमा 
बसन्त फुल्न सकेको छैन ….
 
माटो “पानी पानी ” भनेर छट्पटाएको  बेला –
पग्लेको हिमाल पनि 
मेचीको बाँध र टनकपुर् दुखेरै बिलाउँछ 
मानौं : ढुङ्गा, माटो, मान्छे पनि पानीबिना नै बाँच्छ 
जस्तो कि “जाबो (?)” संबिधानबिना पनि देश बाँच्छ 
तस्करले फाँडेको पुर्व घनाजंगलको नाङ्गो चउरमा 
डाँफे नाच्यो त् के भयो ?
लेन्डुपहरुको निर्जीव छायाँमा पनि हाम्रो मृत्यु नाच्छ …

Posted in गीत/कबिता/गजल | Leave a Comment »

नेपालको सपना

Posted by Ram Kumar Shrestha on August 12, 2012

धरातल एउटै थियो, कोही महलमा पुगे कोही बगरैमा छन ।
गाउँमा खुशी ल्याउँछु भन्दै हिंडेकाहरु उतै शहरैमा छन ।।

के पाउने आशमा क-कस्ले के के गुमाए लेखा जोखा छैन ।
दुस्ट सबै पुस्ट भैसके निमुखा आँफै छाक टार्ने रहरैमा छन ।।

जगत सारा पुकार्दै छन शान्ति र सदभावको लागि ।
सुन्दैनन कोही ती त दक्षिण दैत्य पुज्न धुप बत्ती अगरमै छन ।।

कोशी बेचियो कर्णली बेचियो लुम्बिनी दागा धर्दै छन दैत्य ।
जनताको लागि लडेकाहरु लिलाम गर्न देश उतै दिल्ली नगरमै छन ।।

आलोपालो स्वार्थको कुण्डमा, जनताको पुरोडास हाले .
सती गयो जनताको त्याग, समृद्ध नेपालको सपना शायद सगरमै छन ।।

अनुपम पाठक
मेलबर्न

Posted in गीत/कबिता/गजल | Leave a Comment »

Haiku by Janak Sapkota

Posted by Ram Kumar Shrestha on July 6, 2012

Haiku in Nepali and English
English translations by the author

in the refugee camp
the full moon strays tonight
into the water pitcher
not to be alone
in the riverbed I sleep
with the autumn moon
winter –
as I walk alone
gurgling river
  Read the rest of this entry »

Posted in गीत/कबिता/गजल | Tagged: , | Leave a Comment »

सन्जना खडका – थोरै लेखेर धेरै दिने कबियत्री

Posted by Ram Kumar Shrestha on May 27, 2012

थोरै लेखेर पाठकलाई धेरै दिन सक्षम नयाँ कबियत्रीको नाम हो सन्जना खडका । उन्को लेखाइको आफ्नैपना छ । उन्का लेखाइ अत्यन्तै गहन र ओजपूर्ण हुन्छन । त्यसैले
नेपाली फेसबुक प्रयोगकर्ताहरु बीच उनी एक किसिमले सेलेब्रिटीको रुपमा देखा परेकी छिन । “प्रेमीले जस्तो पुस्तकहरुले मलाई कहिल्यै इरिटेट गरेनन् । त्यसैलै पुस्तकहरु मेरा लागि आत्मीय प्रेमी हुन…….. ” भन्ने उन्को भनाइ औपचारिक मात्रै नभएर यथार्थपरक भएको उन्को हालस्म्मको जीवनरुपी बर्तमान गोरेटोले नै प्रस्ट्याउँछ । कविता मार्फत बढी चिनिएकी सन्जना “हत्याराको डायरी” उपन्यास प्रकाशनको अन्तिम तयारीमा छिन् । स्वीटजरल्याण्डमा अंग्रेजी र साहित्यमा विद्याबारिधी गर्दै गरेकी सन्जना अत्यन्तै सरल पनि छिन । फेसबुकमा राखिएका उन्का केही कविता र पाठक प्रतिकृयाको स्वरुप:

The Story of Old Camel

‎(२०१० मा कोलम्बोमा सम्पन्न भएको सार्क मुलुकहरुको स्नातकोत्तर तहका बिध्यार्थीहरुको कबिता प्रतियोगितामा दोस्रो स्थान प्राप्त गर्न सफल कबिता )

चकमन्न निरब रातमा
नभ माथिको चित्रे मन्डल नियाल्दै
फुस्रे मरुभूमि छिचोल्दै
अलमस्त जबान ऊटहरु लम्किरहेछन
… मातृभूमि छाडने दाउमा ।।
चालिरहेछन अन्त्यहिन पाइलाहरु
नयाँ बिहानी जन्माउने नाउमा ।।
दोभान बीच बुढो प्याधा सारिरहेछ
बैरागी पाइलाहरु
जबान ऊट्का डाम बसेका खोबिल्टे

डोबहरु नियाल्दै
आफ्ना बैरागी खुरहरु चालिरहेछ
सन्तति ऊटका बिदाइका लागि
अन्तिम जुरो हल्लाइरहेछ ।।।
ब्रिद्ध ऊट जीबनको बिपस्यनादेखि थकित छ
बिस्तारै श्वास भित्र बाहिर गरिरहेछ
हरेक फ्याकिएका श्वासमा मरेका पुस्तालाई सम्झिरहेछ
तानिएका श्वासमा आफ्ना संततिलाई देखिरहेछ।।
जीबनको अन्तिम प्रहरमा समभुतउल बगरमा
लम्पसार भएर पल्टिएको छ
तर,
मर्नु अगाडि दिब्योपदेश दिन चाहन्छ
भन्न चाहन्छ आफ्ना सन्ततिहरुलाई
सुनाउन चाहन्छ समदर्शी ऊट्हरुलाई
जन्मभूमिको गरिमा
मरुभूमिको महिमा
बाडन खोज्छ सपनाहरु,
ताडका रुखहरु यहीं पलाउनेछ
सखरखन्डका लहराहरु उम्रिनेछन
छाडिदेऊ काला छकडाका सपनाहरु

काठे छकडाका बत्स्यहरु फैलिनेछन
जरुवाका मूलहरु यही बगरमा फुटनेछन
सम्भल्।। सम्भल्।।
फर्किऊ सन्तति आफ्नै भूमि मरुभूमिमा
सगिनी ऊट्हरु पर्खिरहेछन
सम्भल्।। सम्भल।।
आखिर कसले बुझ्छ बिचेतको बर्बराइ
हुलका हुल ऊट्हरु,
खुरका घुयत्राहरुले
बालुवा उडाउँदै
हर्ष मिसिएका बेतालका
गीतहरु गाउँदै
भिन्न जलनिमेशतर्फ ऊन्मुख छन
रातको उत्तरार्धसंगै नयनाम्बु तारा
टिप्न उद्धत छन ।।।
शायद बूढो ऊट् पनि खुशी छ
ऊस्का मृत शरीरका पुन्जहरु आफ्नै आकाशका
बाजहरुको आहार भएकोमा

Like ·  · Share

Link of the note Read the rest of this entry »

Posted in गीत/कबिता/गजल, बिबिध | Tagged: , , , , , | 2 Comments »

नववर्ष २०६९ को शुभ-कामना

Posted by Ram Kumar Shrestha on April 12, 2012

By चिन्तन शर्मा 

नववर्ष तिमी विश्वासको दीप जलाइ आऊ ।

चारैतिरवाट शान्तिको झण्डा फहराइ आऊ ।।

धेरै वहाए रगत जनताले यस धर्तिमा

रक्तिम धरामा श्रृजनाको नदी वगाइ आऊ ।।

मातृभूमीको दुर्गति देखेर निराश वनेको

जनमानसमा उत्साहको ज्वाला उठाइ आऊ ।।

धनी र गरीवविच विभेद सुल्झाउने

राहतको नयाँ अवधारणा वनाइ आऊ ।।

हिंसा र आतंकवाट पिडीत वुद्धको देशमा

“वसुधैव कुटुम्वकम्” को सन्देश फैलाइ आऊ ।।

Posted in गीत/कबिता/गजल | 1 Comment »

गजल

Posted by Ram Kumar Shrestha on February 19, 2012

By डा. हरिकुमार श्रेष्ठ
स्युचाटार २ काठमाडौँ

बुद्ध जन्मेको देशमा जन्मने कुपुत्रले लुम्बिनीकै नाश गर्ने भए
दान दक्षिणा र अमन चयनको लागि विदेशीकै आश गर्ने भए ।

छैन गौरव नेपालीपनमा क्याउँ-क्याउँ गर्छन् लुम्बिनी प्रचार गर्नेको
जे छन् बुद्ध जन्मेको प्रमाणहरु विस्तारै विदेशमै पास गर्ने भए ।

औडाहा हुँदैछ देशद्रोहीलाई देशको ज्योति छर्दै हिड्नेहरुसँग
त्यसैले त बुद्धको प्रचार गरी हिड्नेको विदेशमै लास गर्ने भए ।

गर्छन् उजुरी कान फुक्दै इमिग्रेसनमा विदेश प्रवेश निषेधलाई
दानवहरुले बुद्धको जन्मथलो नास्दै एकछत्र बास गर्ने भए ।

घेर्नेछन् तिनले अझै कुनाकाप्चा नै पुगी निमुखा जनता सबैलाई
डटेर मुकाविला गर्ने कि त सबले राष्ट्रियताको आभास गर्ने भए ।

************************************************************************************************** Read the rest of this entry »

Posted in गीत/कबिता/गजल | 3 Comments »

कपिलवस्तु हाम्रो

Posted by Ram Kumar Shrestha on November 30, 2011

कपिलवस्तु हाम्रो ज्ञानभूमी बुद्ध हाम्रो शान
ज्यानको आहुती दिएर बचाउँछौं स्वाभिमान

परि आए तयार हुन्छौं रगतले धर्ती सिंच्न
दशगजा होईन रातारात वैरीले सीमा मिच्न

नेपालीको इज्जतसँग खेलबाड गर्न नखोज्नु
नेपालीको गौरवगाथामा गिद्दे नजर नगाढनु

आआफ्नो संस्कृतिको रक्षा गर्दा हुन्छ राम्रो
विश्व भरी प्रख्यात बनेको कपिलवस्तु हाम्रो

अर्काको स्वाभिमान कुल्ची हामी वीर हुँदैनौं
झुटको खेती गरेर गीता र महाभारत छुँदैनौं Read the rest of this entry »

Posted in गीत/कबिता/गजल | Leave a Comment »